studievormen

Studievormen is een overkoepelende term die verwijst naar de wijze waarop onderwijs georganiseerd en geleverd wordt. In het Nederlandse hoger onderwijs en in het voortgezet onderwijs beschrijven studievormen hoe studenten leren, welke contactmomenten er zijn en hoe evaluatie plaatsvindt. De keuze voor een studievorm beïnvloedt planning, studielast en de mogelijkheden voor combinatie van studie met werk of zorgverantwoordelijkheden.

Veelvoorkomende studievormen zijn voltijd, deeltijd en duaal. Voltijd-onderwijs vindt meestal plaats op vaste dagen en tijden en heeft een intensiever contacturenpatroon. Deeltijdstudie is gericht op een lagere wekelijkse studiedruk naast werk of privéverplichtingen, met spreiding van studiedagen. Duaal leren combineert leren en werken, vaak met stages en leerwerkplekken bij een externe werkgever.

Daarnaast zijn er vormen gericht op afstand en flexibiliteit. Afstandsonderwijs en online leren gebruiken digitale platforms voor colleges en opdrachten, meestal met een mix van asynchronous en synchronous lessen. Blended of hybride learning combineert online leren met fysieke bijeenkomsten. Blokonderwijs biedt onderwijs in korte, intensieve blokken tijdens een bepaald deel van het jaar, gevolgd door pauzes of tussenopdrachten. Zelfgestuurd of flexibel leren legt de nadruk op regie van de student over tempo en planning, vaak binnen gestelde kaders en met begeleiding.

Studiemodellen worden vaak vastgelegd in het curriculum van onderwijsinstellingen en zijn onderworpen aan kwaliteits- en accreditatieprocessen. In Nederland worden ecue of ECTS-credits gebruikt om de studiebelasting te kwantificeren. De keuze voor een studievorm hangt af van doelstellingen, persoonlijke omstandigheden en beschikbaarheid van ondersteuning en faciliteiten.