slijtageongelijkheden

Slijtageongelijkheden zijn onregelmatige of oneven slijtage die zich voordoet op een oppervlak of tussen componenten die in contact staan onder wrijving. Ze verwijzen naar verschillen in de mate van slijtage over het gebied of tussen twee oppervlakken, wat leidt tot niet-uniform materiaalverlies en verkorte levensduur van het systeem.

Oorzaken en mechanismen ontstaan door een combinatie van factoren. Verschillen in materiaaleigenschappen zoals hardheid, draagvermogen en microstructurele kenmerken kunnen leiden tot lokale slijtagehiaten. De topografie van de oppervlakken, zoals ruwheid en formaatfouten, bepaalt waar contact en wrijving het sterkst zijn. Variaties in belasting, smering en omgevingstemperatuur veroorzaken plaatselijke contactspanningen en slijtagekinetiek die niet uniform verloopt. Daarnaast spelen verschillende slijtagevormen een rol, zoals adhesieve slijtage, kras- en plichtslijtage, corrosie-slijtage en slijtage door vermoeing. Ook de aanwezigheid van vervuildeeltjes of third-body particles kan ongelijkmatige slijtage versterken.

Gevolgen van slijtageongelijkheden kunnen zijn: verlies van pasvorm en aerodynamische of mechanische prestatie, trillingen en geluid, verhoogde warmteontwikkeling, versnelde degradatie van lagers en tandenwielen, en uiteindelijk voortijdige uitval van het systeem.

Meet- en mitigatietips: het in kaart brengen van slijtagepatronen met profilometrie, microscopie of 3D-slijtagekaarten. mitigatie bestaat uit het selecteren van betere materiaalparen, oppervlaktebehandeling en coatings, optimalisatie van smering en belaste belasting, en zorgvuldige afstelling en assemblage.

Zie ook: tribologie, slijtage, frictie, smering.