schuifweerstand

Schuifweerstand is een type variabele weerstand waarbij de weerstand verandert doordat een contact langs een resistieve strook of spoor schuift. In het Engels bekend als sliding resistor. Het kan functioneren als een rheostat (twee aansluitingen, enkelvoudig regelbare weerstand) of als een potentiometer (drie aansluitingen, spanningsdeler).

Constructie en werking voorkomen: Een schuifweerstand bestaat uit een resistieve laag, meestal koolstof of metaaloxide, op een vaste onderbaan. Een schuif- of wipercontact maakt langs de strook contact en beweegt daardoor over een bepaald lengtedeel van de strook. Bij twee aansluitingen levert dit een veranderlijke weerstand; bij drie aansluitingen ontstaat een variabele spanning tussen de buitenste uiteinden en de wiperfunctie als spanningsdeler. Taperingsopties zijn lineair of logaritmisch, afhankelijk van het ontwerp en de toepassing.

Toepassingen en kenmerken: Schuifweerstanden werden veel toegepast in oudere elektronische apparatuur zoals radio- en televisietoestellen, meetinstrumenten en laboratoriumapparatuur, waar een stevige, vaak hoogvermogenregeling nodig was. Ze boden een grote beweging van de bediening en konden hoog vermogen dissiperen, maar vereisten vaak grotere ruimte en hadden een kortere levensduur door mechanische slijtage en contactslijtage vergeleken met moderne roterende potmeters.

Voordelen en nadelen: Voordelen zijn eenvoudige bediening, hoge vermogensafgifte en robuuste bouw in sommige modellen. Nadelen zijn slijtage aan het schuifcontact, variaties in weerstand door slijtage en temperatuur, en grotere afmetingen in vergelijking met compacte roterende potmeters of digitale regelingen. Tegenwoordig zijn schuifweerstanden minder gangbaar in nieuwe ontwerpen, vervangen door andere variabele regelingen.