röntgeninspectie

Röntgeninspectie, in het Nederlands meestal radiografische inspectie genoemd, is een nondestructieve testmethode die interne kenmerken van materialen en constructies zichtbaar maakt door röntgenstraling. Een radiografie toont interne structuren en defecten zoals scheuren, porositeit, inclusies en misplaatste laminaten.

Hoe het werkt: een stralingsbron (X-ray-tube of gammabron, bijvoorbeeld Ir-192 of Co-60) projecteert straling door het object. Een detector aan de andere zijde registreert de straling en vormt een beeld, op film of digitaal (CR/DR). De beeldkwaliteit hangt af van parameters zoals spanning (kV), stroom (mA), afstand en de samenstelling en geometrie van het object.

Typische toepassingen: inspectie van lassen, gietstukken, buisleidingen, drukvaten en prefab onderdelen in sectoren als luchtvaart, automotive en energie. Radiografie kan zowel interne als verbinding defecten tonen en is effectief bij materialen met duidelijke verschillen in dichtheid. Soms wordt CT (computed tomography) toegepast voor 3D-beelden.

Veiligheid en regelgeving: radiologische inspectie vereist gespecialiseerde vakbekwaamheid, stralingsveiligheidsmaatregelen en strikte dosimetrie. Technici dragen beschermingsmiddelen en monitoren, werken achter afscherming en volgen ALARA-principes. Procedures en normen bepalen hoe exposure wordt gepland, uitgevoerd en beoordeeld.

Voordelen en beperkingen: RT levert directe beeldvorming van interne defecten met hoge gevoeligheid, maar vereist toegang tot het object en kan minder effectief zijn bij zeer dichte materialen of complex geometrieën. Het gebruik van straling brengt gezondheidsrisico’s met zich mee en vereist investering in apparatuur en opleiding.

Alternatieven en combinatie: naast RT worden ook andere nondestructieve methoden gebruikt, zoals ultrasonografie, penetranttesten en radiografische CT. Digitale detectie (CR/DR) levert snellere beeldverwerking en betere analyse en rapportage.