promiscuïteit

Promiscuïteit verwijst naar het verschijnsel dat iemand meerdere seksuele partners heeft over een bepaalde periode. In de sociologie en de volksgezondheid wordt het gebruikt om variatie in seksueel gedrag te beschrijven. Hoeveel partners als “veel” gelden, verschilt sterk tussen samenlevingen en individuen, en de term draagt vaak een culturele lading en kan gepaard gaan met stigma. Weer anderen beschrijven promiscuïteit als een normaal onderdeel van seksuele autonomie, los van morele oordelen.

Onderzoekers meten promiscuïteit vaak aan de hand van het aantal seksuele partners in een bepaalde periode (levenlang, afgelopen jaar) of door te kijken naar patronen in partnerwisselingen. Het verschil tussen seriële monogamie en gelijktijdige relaties is relevant voor analyses van sociaal gedrag en risico’s. In sommige contexten wordt promiscuïteit onderscheiden van consensuele non-monogamie, waarbij alle betrokkenen expliciet op de hoogte en instemmen met de relatievorm.

Wat betreft gezondheid: een groter aantal partners kan samenhangen met een hoger risico op seksueel overdraagbare aandoeningen als veilige seks, regelmatige screening en vaccinaties ontbreken. Het risico kan worden verminderd door correct gebruik van condooms, regelmatige STI-testen en vaccinaties (zoals HPV). Andere factoren zoals substantiële invloed en context kunnen het gedrag beïnvloeden.

Sociaal en genderperspectief: historisch bestaan er dubbele normen rond promiscuïteit; vrouwen zijn vaker gestigmatiseerd dan mannen. Hedendaagse benaderingen onderstrepen autonomie, instemming, welzijn en respect voor persoonlijke keuzes, zonder moreel oordeel.

Zie ook: Seksuele gezondheid, Seksuele voorlichting.