prestatiesindicatoren

Prestatie-indicatoren, vaak afgekort als KPI's of PIs, zijn meetbare grootheden die de prestaties van een organisatie, een afzonderlijk proces of een project aangeven. Ze geven helder hoe ver men staat ten opzichte van vooraf vastgestelde doelen en vormen zo de basis voor monitoring, evaluatie en sturing.

Doel en kenmerken: ze ondersteunen besluitvorming, verantwoording en benchmarking. Een goede prestatie-indicator is meetbaar, tijdsgebonden, relevant voor de doelstelling en heeft duidelijke definities, data-bronnen en targets. Belangrijke kenmerken zijn onder meer betrouwbaarheid van data, frequentie van meting en de koppeling aan strategische doelstellingen.

Typen en ontwerp: prestatie-indicatoren kunnen worden onderverdeeld in KPI's (kritieke indicatoren) en overige indicatoren. Ze kunnen worden gecategoriseerd als input-, throughput-, output- of outcome-indicatoren, en als leading (vooruitkijkend) of lagging (uitkomsten). Bij het ontwerpen van indicatoren gelden SMART-criteria: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden.

Selectie en gebruik: indicatoren worden gekozen op basis van strategische doelstellingen, operationele haalbaarheid en databeschikbaarheid. Ze worden vastgelegd in definities, meetmethoden, frequentie en rapportage-eisen. Realistische targets, dashboards en regelmatige evaluatie bevorderen transparantie en continue verbetering.

Voorbeelden: klanttevredenheid, levertijd, defectpercentage, kosten versus budget, projectmijlpalen, SLA-nakoming. Nuttig maar niet zonder risico: indicatoren kunnen leiden tot korte-termijnisme of misbruik van data bij slechte kwaliteit. Regelmatige review en aanpassing van indicatoren is nodig om relevant te blijven.