poliszacharid

Polisacharyd, zwany często polisacharydem, jest polymerem cukrów o bardzo dużej masie cząsteczkowej, zbudowanym z długich łańcuchów monosacharydów. Cząsteczki te łączone są wiązaniami glikozydowymi, najczęściej tlenowymi, co nadaje polisacharydom dużą różnorodność strukturalną i funkcjonalną. Ze względu na wysoką masę cząsteczkową są zazwyczaj nierozpuszczalne w wodzie i wykazują właściwości żelujące lub lepiszcza.

Polisacharydy dzielą się na homopolisacharydy, które składają się z jednego rodzaju cukru (np. skrobia i glikogen z reszt glukozy, celuloza z glukozy, chityna z glukozyaminu), oraz heteropolisacharydy, które zawierają dwie lub więcej rodzajów monosacharydów (np. glikozaminoglikany, pektyny, agar, kwas hialuronowy). Istotna jest także charakterystyczna cisza dotycząca wiązań: wiązania alfa(1→4) i alfa(1→6) w skrobi, beta(1→4) w celulozie. Dzięki różnym schematom rozgałęziania polisacharydy mogą być liniowe lub gałęzione.

W funkcjach biologicznych polisacharydy pełnią role magazynowania energii (starch w roślinach, glikogen w zwierzętach) oraz budowy strukturalnej (celuloza w ścianach komórkowych roślin, chityna w ścianach grzybów i osłonkach stawonogów). Inne polisacharydy, takie jak mucoplastyki i glikozaminoglikany, występują w macierzy pozakomórkowej i pełnią funkcje ochronne, ochronne, adhezyjne i filtracyjne.

Syntetyzowane i modyfikowane są przez różne enzymy i szlaki metaboliczne. Polisacharydy odgrywają także istotną rolę w przemyśle spożywczym i medycznym jako środki zagęszczające, stabilizujące i żelujące oraz jako biomateriały. Część polisacharydów, zwłaszcza tych o beta-glikozydowych wiązaniach, nie ulega trawieniu u człowieka.