pijler

Pijler is een verticale draagconstructie die belastingen van bovenliggende bouwdelen naar de ondergrond overbrengt. In de bouwkunde is een pijler bedoeld om compressiekrachten te weerstaan en zo de stabiliteit van een constructie te waarborgen. In de dagelijkse taal wordt het woord vaak gebruikt als synoniem voor kolom, hoewel de exacte betekenis kan variëren afhankelijk van context en vakgebied.

Pijlers komen in diverse bouwsoorten voor, zoals bruggen, viaducten en gebouwen. Ze kunnen massief of hol zijn en worden vervaardigd uit verschillende materialen, waaronder steen, baksteen, beton, staal of hout. Pijlers kunnen freemstaand zijn of langs een muur of gevel bevestigd worden. Vaak hebben zij specifieke vormen (rond, vierkant, of veelhoekig) en kunnen zij uitgerust zijn met een basis en een kap of kapitelen. In historiche constructies zijn pijlers vaak onderdeel van een drie- of meerdereledige draagstructuur en spelen zij een belangrijke rol in esthetiek en architectuur.

Naast de bouwtechnische betekenis wordt pijler ook figuurlijk gebruikt. Metonymisch verwijst het naar een fundamenteel onderdeel of steunpilaar van een organisatie of systeem, zoals “de drie pijlers van de welvaartstaat” of “een van de pijlers van een gemeenschap”.

Zie ook: kolom, zuil, draagconstructie, fundament.