personagebeschrijving

Een personagebeschrijving is de wijze waarop een personage in een verhaal of medium tot leven komt door expliciete kenmerken en impliciete signalen te beschrijven. Het wordt toegepast in literatuur, film, theater en games en omvat vaak uiterlijk, persoonlijkheid, gedragingen, taalgebruik en achtergrond.

In de literaire praktijk maakt men onderscheid tussen directe karakterisering, waarbij kenmerken expliciet worden benoemd (bijv. "zij is koppig"), en indirecte karakterisering, waarin het karakter via gedrag, dialoog en keuzes herkenbaar wordt. Daarbij onderscheiden velen rond- versus vlakke karakters en de ontwikkeling door het verhaal heen.

De beschrijving heeft meerdere functies: het schept herkenning en geloofwaardigheid, stuurt de lezer of kijker richting motieven en conflicten, en ondersteunt thema's. Een evenwichtige beschrijving voorziet details die relevant zijn voor de plot en vermijdt overmatige ornamentiek.

Praktisch werkt men met een reeks kernkenmerken: fysieke kenmerken (uiterlijk, kleding), stem en taalgebruik, houding, relaties, verleden en doelen. Voor realistische ontwikkeling is het belangrijk om tekens consequent te laten reageren op gebeurtenissen en om clichés te vermijden. Laat veranderingen geleidelijk zien.

In professionele projecten wordt zo’n informatieverzameling vaak vastgelegd in een character bible of character sheet, zodat alle betrokkenen dezelfde referentie hebben. Het is nuttig bij schrijfrondes, casting en regie. Zie ook gerelateerde termen zoals karakterontwikkeling, rond karakter en vertelperspectief.