opdrift

Opdrift is een Nederlands begrip dat letterlijk ‘opdrijven’ of ‘naar boven bewegen’ betekent. In vaktaal wordt het gebruikt om een omhoog komende beweging of kracht aan te duiden die land, water of bouwwerken kan beïnvloeden. De precieze betekenis varieert per discipline, maar het kernidee is altijd een stijging ten opzichte van een referentiepunt.

In de geowetenschappen verwijst opdrift vaak naar uplift of opheffing van aardoppervlak. Hierbij kan sprake zijn van tektonische bewegingen langs grenzen waar aardplaten verschuiven, of van isostatische opheffing als massa elders op de aardkorst verschuift. Ook processesie zoals veranderingen in de verdeling van sediment of ijslasten kunnen leiden tot langdurige opdrift van landmassa.

In de civiele techniek en bouwkunde wordt onder opdrift vaak de opwaartse kracht bedoeld die op fundamenten en bouwwerken werkt. Deze krachten ontstaan door hydrostatische druk of door veranderende waterdruk onder of rond een constructie. Opdrift kan schade veroorzaken als het ontwerp hier onvoldoende rekening mee houdt; daarom worden maatregelen zoals waterdichte bewapening, draagkrachtberekeningen en passende funderingsontwerpen toegepast om uplift tegen te gaan.

Monitoring en modellering van opdrift gebeurt met geodetische metingen, boezemmetingen van ondergrond, en hydrodynamische modellen. Zo wordt beoordeeld of opdrift invloed heeft op de stabiliteit van landdelen of infrastructuur en of ingrepen nodig zijn.

Zie ook: uplift, subsidentie, isostasie, geotechniek.