onderspanning

Onder spanning, in het Nederlands soms aangeduid als onderspanning, is een elektrische toestand waarin de spanning op een net of op een apparaat lager ligt dan de nominale spanning. Het is een van de belangrijkste vormen van spanningkwaliteitproblemen in elektriciteitsnetten en kan tijdelijk of langdurig voorkomen bij zowel openbare distributie als industriële systemen. Voor huishoudelijke en zakelijke installaties is onderspanning vaak merkbaar als dimmende verlichting of onregelmatig functioneren van elektronische apparatuur; voor motoren en drives kan het leiden tot verminderd koppel, trage werking of stilstand.

Oorzaken zijn onder meer de afstand tot de transformator en kabelverliezen, plotselinge toename van de belasting doorIns It inschakelen van grote motoren, wisselende netspanning door netregelaar en variaties in het distributienet, en storingen elders in het net. Ook de integratie van hernieuwbare bronnen en tijdelijke netspanningsdips kunnen bijdragen aan onderspanning. Lokale gebeurtenissen zoals bedradingproblemen of hoge impedanties in kabels vergroten de kans op onderspanning bij piekbelasting.

Gevolgen kunnen variëren van lichte hinder tot ernstige storingen: computers en andere elektronische systemen kunnen resetten, motoren kunnen minder koppel leveren of stagneren, en verlichting kan tijdelijk dimmen. Langdurige onderspanning kan leiden tot extra slijtage van elektrische apparaten en inefficiënte werking.

Behandeling en normen: onderspanning wordt vaak gedefinieerd als spanning onder een bepaalde fractie van de nominale spanning (veelal onder 0,9 van nominale spanning). Internationale normen voor spanningkwaliteit in distributienetten, zoals EN 50160, beschrijven acceptabele variaties en dips. Voor kritieke toepassingen kunnen spanningsregelaars, uninterruptible power supplies (UPS), automatische spanningsregelaars en load management helpen om de spanning te stabiliseren.