ondernemingsonderhandelingen

Ondernemingsonderhandelingen zijn onderhandelingen tussen een werkgever en vertegenwoordigers van de werknemers op ondernemingsniveau over arbeidsvoorwaarden, werkprocessen en andere bedrijfszaken die rechtstreeks de werknemers van een specifiek bedrijf raken. Doel is om afspraken te maken die binnen de onderneming gelden, vaak met betrekking tot loon, arbeidstijden en arbeidsomstandigheden, maar ook over reorganisaties, functiewijzigingen en sociale regelingen bij ontslag of herstructurering.

Wie deelnemen aan deze onderhandelingen kan variëren, maar doorgaans zijn de directie en de werknemersvertegenwoordigers betrokken. Deze vertegenwoordigers kunnen bestaan uit de ondernemingsraad (OR) en, afhankelijk van de situatie, vakbonden die binnen de onderneming actief zijn. De onderhandelingen kunnen leiden tot een ondernemingscao (cao op ondernemingsniveau) of tot andere schriftelijke afspraken, beleidskaders of implementatieafspraken die binnen de onderneming van kracht worden. Een belangrijk doel is ook het bevorderen van consensus en draagvlak door een dialogische benadering.

Het wettelijke kader voor ondernemingsonderhandelingen komt onder meer uit de Wet op de ondernemingsraden (WOR), die de informatie- en consultatierechten en, in sommige gevallen, het instemmingsrecht van de ondernemingsraad regelt. Daarnaast kunnen afspraken voortkomen uit cao’s op sector- of ondernemingsniveau en uit sociaal plannen bij reorganisaties.

Proces en uitkomsten kenmerken: een doorgaans stapsgewijs proces met voorbereiding, mandatering, verschillende onderhandelingsrondes en, indien nodig, bemiddeling. Afspraken worden vastgelegd in een ondernemingscao of in concrete afspraken/sectorale overeenkomst. De resultaten kunnen leiden tot betere arbeidsvoorwaarden, betere communicatie en meer organisatorische stabiliteit, maar kunnen ook tijdrovend zijn en afhankelijk van de opgestelde mandaat en instemming van de betrokken partijen.