obiektowych

Obiektowość (obiektowy paradygmat) w informatyce to sposób myślenia o programowaniu, w którym program składa się z obiektów — autonomicznych jednostek łączących dane i operacje. Obiekty realizują zasady kapsułkowania, ukrywając stan wewnętrzny i udostępniając interfejsy służące do komunikacji z innymi obiektami. Paradygmat ten promuje modelowanie świata w sposób zrozumiały dla użytkowników i łatwiejszy do utrzymania.

Najważniejsze pojęcia to klasa (szablon definiujący właściwości i zachowania obiektów) oraz obiekt (instancja klasy). Dziedziczenie pozwala tworzyć hierarchie i ponownie wykorzystywać kod, podczas gdy polimorfizm umożliwia traktowanie różnych obiektów w ten sam sposób. Encapsulacja ogranicza bezpośredni dostęp do stanu obiektu, a abstrakcja upraszcza złożone systemy. Często używa się także kompozycji zamiast dziedziczenia, aby zwiększyć elastyczność.

Początki obiektowości mają miejsce w językach takich jak Simula i Smalltalk w latach 60. i 70., a szeroką popularność zyskała dzięki C++, Java i C#. Dziś obiektowe programowanie występuje także w Pythonie, Ruby i wielu innych językach, często w połączeniu z innymi paradygmatami. Modelowanie obiektowe wspomaga projektowanie za pomocą diagramów klas i interfejsów, a UML jest powszechnie używany w procesach wytwarzania oprogramowania.

Zaletą jest modularność, ponowne użycie kodu i łatwiejsze utrzymanie dużych systemów. Praktyki projektowe często odnoszą się do zasad SOLID i testowalności. Krytycy zwracają uwagę na nadmierną złożoność, nadużywanie dziedziczenia i potencjalne problemy z wydajnością w środowiskach o wysokich wymaganiach, co skłania do stosowania mieszanych paradygmatów.

Obiektowe podejście jest dominujące w systemach biznesowych, interfejsach użytkownika, aplikacjach webowych, silnikach gier i oprogramowaniu wbudowanym. W niektórych dziedzinach rozwija się również bazy danych obiektowych, które integrują koncepcje obiektowe z przechowywaniem danych.