noradrenergiczne

Noradrenergiczne odnosi się do układu nerwowego i procesów wykorzystujących noradrenalinę jako neuroprzekaźnik. Noradrenalina odgrywa kluczową rolę w autonomicznym i centralnym systemie nerwowym, wpływając na pobudzenie, czujność, nastrój oraz reakcje na stres.

W mózgu główne źródło noradrenaliny stanowią neurony noradrenergiczne z jądra locus coeruleus, z którego rozchodzą się projekcje do kory mózgowej, układu limbicznego i innych regionów. W układzie współczulnym postganglionowe neurony uwalniają noradrenalinę do receptorów na efektorach. Syntetyzowana jest z dopaminy przez dopaminową beta-hydroksylazę i magazynowana w pęcherzykach za pomocą transportera VMAT2. Uwalnianie następuje w wyniku napływu Ca2+ i egzocytozy.

Receptory adrenergiczne obejmują podtypy alpha1, alpha2, beta1, beta2 i beta3. Receptory alfa1 pobudzają skurcz mięśni gładkich naczyń i niektórych narządów; alfa2 często pełnią rolę autoreceptorów hamujących uwalnianie noradrenaliny. Beta1 znajdują się w sercu i zwiększają częstość oraz siłę skurczu, beta2 i beta3 wpływają na rozszerzanie oskrzeli oraz metabolizm lipdów i glikogenu.

Zakończenie działania obejmuje ponowny wychwyt noradrenaliny z synapsy za pomocą transportera NET, a także jej degradację przez MAO i COMT w neuronach i tkankach obwodowych.

Znaczenie kliniczne obejmuje rolę układu noradrenergicznego w zaburzeniach nastroju, lęku i ADHD. Leki modulujące ten system to między innymi SNRIs (venlafaksyna, duloksetyna), leki przeciwdepresyjne trójpierścieniowe oraz agoniści alfa2 (np. klonidyna) stosowani w nadciśnieniu i ADHD.