nieteiwitcomponenten

Nieteiwitcomponenten zijn alle stoffen in een biologisch monster of voedingsmiddel die geen eiwitten zijn. Het begrip omvat een breed scala aan bestanddelen zoals water (vocht), minerale stoffen (as), lipiden, koolhydraten, vitaminen en overige kleinemoleculen zoals organische zuren, pigmenten, antioxidanten, smaakstoffen en nucleïnezuren. Ook niet-eiwit-nitrogeneren verbanden die geen eiwitten vormen vallen hieronder, afhankelijk van de context en de gebruikte definitie.

In de voedingswetenschap wordt onderscheid gemaakt tussen eiwitten en niet-eiwitcomponenten. Bij proximate analyses worden niet-eiwitcomponenten vaak apart gemeten of berekend: vocht, as, vet en koolhydraten. Eiwitten worden meestal bepaald via een gestoorde methode (bijvoorbeeld nitraatransformatie of stikstofassay) en vervolgens als rest berekend. Deze benadering maakt duidelijk wat er aan de hand is in termen van massa en energie-inhoud en helpt bij labeling, kwaliteitscontrole en voedingsbeoordelingen.

Analytisch gezien kunnen niet-eiwitcomponenten de bepaling van eiwitten beïnvloeden. Bij eiwitisolatie of -quantificatie kunnen lipiden, koolhydraten en andere organische stoffen storen of blijven achter in de biomassa. Daarom worden vaak stappen voor deproteinisering, precipitatie, dialysering of scheiding toegepast om eiwitten zo zuiver mogelijk te verkrijgen.

Voorbeelden per matrix: in melk zijn lactose, vet en mineralen belangrijke niet-eiwitcomponenten; in granen dragen zetmeel en vezels aanzienlijk bij; in vlees zijn vocht en vet de dominante niet-eiwitcomponenten. Deze componenten bepalen mede de textuur, smaak, energie-inhoud en houdbaarheid van producten.