medicijnveiligheid

Medicijnveiligheid verwijst naar alle activiteiten die schade door medicijnen voorkomen. Het doel is geneesmiddelen zo veilig mogelijk te gebruiken gedurende hun hele levensloop, van ontwikkeling en productie tot voorschrijven, uitgifte, toediening en monitoring van effecten en bijwerkingen.

Het begrip omvat veilige voorschrijfpraktijken, correcte uitgifte en toediening, en systematische monitoring van werkzaamheid en risico’s. Belangrijke risico’s zijn medicatiefouten zoals verkeerde dosering of patiënt, medicatie-overdracht en misverstanden over bijwerkingen, evenals ongewenste interacties tussen geneesmiddelen en complexe medicatiegebruik bij oudere patiënten.

Signalen van onveilige medicatie worden geanalyseerd via farmacovigilantie. In Nederland is Lareb het nationale centrum voor meldingen van bijwerkingen en signalen. Ook Europese systemen zoals EudraVigilance dragen bij. Op basis van signalen kunnen risicobeperkende maatregelen worden genomen, zoals adviezen, aanpassingen in richtlijnen, veiligheidsupdates en gerichte communicatie aan professionals en patiënten.

Zorgsystemen en zorgprofessionals dragen bij aan medicijnveiligheid met praktische maatregelen zoals elektronische voorschrijfsystemen, medicatie- en het uitgiftebeheer, barcode-scanning en dubbele controles. Ook een cultuur van veiligheid, meldingsbereidheid en lerende organisaties zijn cruciaal om fouten te voorkomen en snelle verbeteringen mogelijk te maken.

Patiënten en naasten spelen een essentiële rol: duidelijke informatie, actieve vraagstelling over medicijngebruik en het melden van bijwerkingen dragen bij aan betere medicijnveiligheid.