luchtpijp

Luchtpijp, of trachea, is de ruime luchtweg die de larynx met de bronchiën verbindt. Bij volwassenen meet hij ongeveer 10–12 cm in lengte en circa 2 cm in diameter. Hij ligt in het midden van de hals en het bovenste deel van de borstkas, voor de slokdarm, en loopt van het cricoïd cartilage (net onder het strottenklepje) naar de carina, waar hij splitst in de linker en rechter hoofdbronchus nabij de borstkasgrens.

Structuur en bekleding: De wand bestaat uit 16–20 kraakbeenringachtige delen in C-vorm die de luchtweg openhouden; het open deel wordt bijeengehouden door bindweefsel en de trachealis-spier. De achterwand is mindervormig en gespierd. Binnenin ligt trilhaarepitheel (ciliaire pseudo-gedifferentieerd epitheel) met slijmcellen, en in de submucosa bevinden zich seromucine kliertjes. Deze bekleding ondersteunt mucociliaire klaring: inhalante deeltjes worden door de trilhaartjes richting de keel gebracht.

Functie: De trachea dient primair als conduit voor ingeademde lucht en speelt een rol bij verwarming en bevochtigen van de lucht, evenals bij mucociliaire klaring en de hoestreflex bij irriterende stoffen, met name bij de carina.

Bloedvatting en innervatie: De arteriële toevoer komt voornamelijk uit de bronchiale arteriën en de arterie van de inferior thyroid; veneuze drainage loopt via de bronchiale en gerelateerde venen naar het azygos- en andere systemen. Innervatie vindt plaats via takken van de nervus vagus (inclusief het tracheale plexus en de recurrente laryngeus) met bijbehorende sympathische vezels.

Lymfedrainage: Lymfe stroomt naar paratracheale en tracheobronchiale knopen.

Klinische noties: De trachea is een gebruikelijke locatie voor een tracheostomie, meestal onder het cricoïd kraakbeen en tussen de tweede en vierde kraakbeenringen. Veelvoorkomende aandoeningen zijn tracheale stenose, tumoren, infecties en traumata.

---