losrukken

Losrukken is een Nederlands werkwoord met de betekenis van iets met kracht losmaken uit een bevestiging, verbinding of houvast. Het suggereert een handeling waarbij iets vastzit en door trekken of rukken wordt losgemaakt, vaak onder weerstand.

Etymologie en vorm: het woord is opgebouwd uit los (vrijmaken) en rukken (trekken). Het wordt meestal transitief gebruikt: iemand kan iets losrukken. In de voltooide tijd verschijnt het als losgerukt (bijvoorbeeld: de bout is losgerukt). De infinitief blijft losrukken.

Gebruik en nuance: losrukken duidt op een forceerde, niet-subtiele beweging, vaak in technische of praktische contexten. In onderhoud en reparatie komt het voor bij het losmaken van vastzittende onderdelen, schroeven of bouten. In figuurlijke zin kan men ook spreken van losrukken uit een benarde situatie, al blijft het daar een beeldspraak en hangt de toon af van de context.

Voorbeelden: De monteur moest de bout losrukken om het paneel te verwijderen. Het vastzittende onderdeel kon pas losgerukt worden nadat de machine was uitgeschakeld. In figuratieve zin kan men spreken van losrukken uit een impasse wanneer iemand zich uit een moeilijke situatie wrikt.

Zie ook: losmaken, rukken, losgerukt.