lichtevervuiling

Lichtevervuiling (ook wel lichtvervuiling genoemd) is het verschijnsel waarbij kunstmatig nachtelijk licht ongewenst verspreid is, waardoor de heldere sterrenhemel verdwijnt of verzwakt en economische, ecologische en sociale processen worden verstoord. Het omvat overmatig of misleidend licht in woon- en bedrijfsgebieden, verkeerpunten en openbare ruimten.

Oorzaken zijn onder andere openbare straat- en gevelverlichting, reclame- en bedrijfsverlichting, onnodig licht buiten werking, ontwerpfouten bij armaturen en verminderd afscherming van lichtstralen. Feestverlichting, bouwprojecten en luchthaven- of spoorverlichting dragen eveneens bij. Een gebrek aan afgedekte lampen en te fel licht with blue-rich spectra versterken het probleem.

Typen verschijnselen omvatten skyglow (oplichtende hemel als gevolg van verspreiding van licht boven de horizon), directe verblinding of hinder voor voorbijgangers en automobilisten, en lichtlek (licht dat buiten het beoogde gebied ontsnapt). Deze verschijnselen beïnvloeden de nachtelijke omgeving op verschillende schaalniveaus.

Gevolgen zijn onder meer verslechterde astronomische waarnemingen, verstoring van diurne en nachtelijke dierenroutines, migratie- en bestuivingspatronen, en mogelijke gezondheidseffecten bij mensen, zoals slaapstoornissen. Ecologische systemen reageren op veranderingen in licht-intensiteit en -tijdschema’s, wat biodiversiteit en ecosystemen kan beïnvloeden.

Metingen en normen gebruiken eenheden als lux voor verlichtingssterkte en mag/arcsec² voor de hemelhelderheid. Registraties zoals de Bortle-schaal en aanbevelingen van organisaties als de International Dark-Sky Association helpen bij beleidsontwikkeling. Beheersing omvat shielding van armaturen, lagere kleurtemperaturen, timers, bewegingssensoren en nachtelijk gebruiksbeleid.