leegruimte

Leegruimte is een term uit de operations management en projectplanning die verwijst naar de hoeveelheid tijd of capaciteit die kan worden opgevangen zonder dat het einddoel of de einddatum wordt beïnvloed. Het fungeert als een veiligheidsmarge of buffer in plannen en processen, zodat variatie in uitvoer, vertragingen of onverwachte taken kunnen worden opgevangen.

In projectplanning kent men vaak twee vormen van leegruimte. Vrije leegruimte is de tijd die aan een taak kan worden besteed zonder dat dit gevolgen heeft voor de opvolgende taken. Totale leegruimte is de tijd die een taak kan verschuiven zonder de rechterkant van de planning, het moment van projectvoltooiing, te wijzigen. Het verschil tussen planningswaarden aan de ene kant en realisatie aan de andere kant geeft aan hoeveel leegruimte er aanwezig is.

In productie- en supply chain management wordt leegruimte gezien als buffer of speling tussen processtappen. Deze buffer absorbeert variabiliteit in doorlooptijden, vraagfluctuaties of afwijkingen in kwaliteit, zodat leveringen en productieprocessen toch blijven draaien.

Voordelen van leegruimte zijn onder meer verbeterde robuustheid, betere kans op tijdige oplevering en minder stress bij onverwachte problemen. Nadelen zijn onder meer de kans op verspilling en overbodige kosten als de buffer te groot wordt, en de noodzaak van expliciete monitoring en accurate schattingen om het juiste niveau te behouden.

Zie ook: projectmanagement, kritieke pad, buffer, contingentie.