kreukvorming

Kreukvorming is het ontstaan van plooien en kreukels in materialen, met name in textiel, wanneer het materiaal onder belasting, beweging of vocht wordt blootgesteld. Het komt veel voor bij kleding, beddengoed en interieurstoffen en kan variëren van tijdelijke kreuk tot blijvende kreukvorming.

Oorzaken zijn onder meer het type vezel en weef- of breiwijze (katoen en linnen kreuken doorgaans sterker dan synthetische vezels, terwijl gemengde stoffen kreukgedrag kunnen vertonen), de finishes en behandeling van de stof, en omstandigheden zoals wassen, centrifugeren, drogen en opbergen. Ook vochtigheid, temperatuurswisselingen en langdurige druk of vouwen dragen bij aan kreukvorming.

Verschillende vormen bestaan uit tijdelijke kreuk die verdwijnt bij beweging of stomen, en blijvende kreuk waarbij de stof minder veerkracht vertoont en kreuken langer blijven bestaan. De mate van kreukvorming wordt beïnvloed door de structuur van de stof en de manier waarop zij is bevestigd tijdens productie en onderhoud.

Gevolgen van kreukvorming zijn voornamelijk esthetische en kunnen ook de pasvorm en het comfort beïnvloeden. Preventie en bestrijding richten zich op materiaalkeuze en finishing (bijvoorbeeld kreukherstellende of kreukreducerende finishes), juiste was- en droogcycli, lage tot middelhoge temperaturen bij het strijken of stomen, en zorgvuldige opslag (bijv. ophangen of liggend bewaren, niet te strak opvouwen).

Kreukvorming kan worden geëvalueerd met tests zoals de crease recovery angle (CRA) om de neiging tot kreuk terug te keren te meten. Resultaten variëren per materiaal en samenstelling.