kaoliet

Kaoliet is een mineraal uit de klei-familie, een hydraat aluminosilicaat met formule Al2Si2O5(OH)4. Het behoort tot de 1:1 bladmineralen en bestaat uit afwisselende tetraëdrische silica- en octaëdrische aluminumaarde lagen, waardoor het zacht en fijn te bewerken is.

Ontstaan en voorkomen: Kaoliet ontstaat hoofdzakelijk door chemische verwering van veldspaat- en andere aluminosilicaatmineralen onder warme, vochtige omstandigheden. Het komt voor in tropische en subtropische bodems en in lateriet- en bauxietafzettingen. Wereldwijd is China ’s belangrijkste producent; in de VS (Georgia), het VK en Brazilië zijn ook significante afzettingen.

Eigenschappen: Kaoliet is wit tot lichtgrijs, met een parelmoerachtige glans. Het heeft een Mohs-hardheid van 2 tot 2,5 en een relatief lage densiteit van ongeveer 2,16–2,65 g/cm3. Het is goed kneedbaar en fijn te pulveren. Het is chemisch weerbaar en slecht oplosbaar in water; het bezit een lage cationwisselingscapaciteit en verliest water bij verhitting.

Toepassingen: De belangrijkste toepassing is in keramiek en porselein (kaolin of china clay) vanwege de witheid en het fijne korrelprofiel. Daarnaast dient het als filler en whitenende additief in papier, kunststof en verf, en als adsorptiemiddel in cosmetica en farmaceutische producten. Bij verhitting calcination boven circa 500–600°C verandert kaoliet in metakaoliet, wat de keramische en brandbestendige eigenschappen verbetert.