kandidaatsmoleculen

Kandidaatsmoleculen zijn chemische verbindingen die in drug discovery worden geïdentificeerd als potentiële geneesmiddelkandidaten en worden geselecteerd voor verdere ontwikkeling. Ze ontstaan meestal uit screening van grote bibliotheken of via gerichte ontwerp- en optimalisatieprocessen en laten aanwijzingen zien op het gebied van werkzaamheid, selectiviteit, veiligheid en chemische haalbaarheid.

In de ontdekkingsfase bevinden kandidaatsmoleculen zich tussen hits of leads en preklinische ontwikkeling. Zodra een lead is geoptimaliseerd en aangetoond heeft dat de verbinding een gewenste balans heeft tussen farmacologische activiteit, farmacokinetiek en toxiciteit, krijgt deze de status kandidaatsmolecuul en gaat door naar uitgebreide preklinische evaluatie.

Belangrijke criteria omvatten onder meer: potentie en targetselectiviteit, gunstige farmacokinetische eigenschappen (ADME), goede biobeschikbaarheid, oplosbaarheid en chemische stabiliteit, evenals een redelijk toxisch profiel en voldoende synthetische haalbaarheid en schaalbaarheid voor productie.

Evaluatie en workflow van kandidaatsmoleculen gebeuren via in vitro- en in vivo-assays, gecombineerd met in silico modellering, SAR-onderzoek en high-throughput screening ter opvolging. Medicinal chemistry-iteraties verbeteren de structuur-activiteitsrelaties en overige eigenschappen van de verbinding.

Het ontwikkelingspad van een kandidaatsmolecuul kan leiden naar preklinische studies en vervolgens klinische proeven; bij succes kan een IND-indiening volgen en verdere klinische ontwikkeling plaatsvinden. De term blijft een indicatie van voorlopige volks van potentie; veel kandidatuur wordt uiteindelijk niet klinisch goedgekeurd wegens bijvoorbeeld toxische bezorgdheden of pharmacokinetische beperkingen.

In bredere zin kan de term kandidaatsmoleculen ook in materialenwetenschap worden gebruikt voor moleculen die als veelbelovende componenten in, bijvoorbeeld elektronische of optische toepassingen worden onderzocht.