inspectieprogramma

Een inspectieprogramma is een systematisch plan en proces voor toezicht en inspectie, gericht op het beoordelen van naleving van wet- en regelgeving, normen en interne beleidslijnen. Het dient om risico’s te identificeren, operationele en veiligheidsgaten te sluiten en de kwaliteit van systemen en processen te waarborgen.

Een inspectieprogramma bevat doorgaans duidelijke doelstellingen, afgebakende reikwijdte en criteria, risicogerichte prioritering, vastgestelde inspectiefrequentie en methoden (ter plaatse bezoeken, documentbeoordeling, steekproeven). Rollen en verantwoordelijkheden worden vastgelegd, evenals goedkeuringslijnen en governance om de uitvoering te sturen.

De uitvoering omvat planning, de selectie van inspectieonderwerpen, en de uitvoering van inspecties met checklists en interviews, waarbij bevindingen worden vastgelegd in inspectieverslagen. Niet-conformiteiten worden geclassificeerd en gevolgd door corrigerende en preventieve acties (CAPA). Het programma vereist zorgvuldige documentatie, meldingsprocedures en een monitorgesystemen voor voortgang en effectiviteit.

Toepassingsgebieden zijn onder meer de publieke en private sector, met aandacht voor voedselveiligheid, gezondheidszorg, industrie, bouw, milieu en arbeidsomstandigheden. Wet- en regelgeving en normen vormen de randvoorwaarden, en inspectieprogramma's kunnen gealigneerd zijn met internationale richtlijnen, zoals ISO 19011 voor auditing, of sectorale normen en vereisten van toezichthouders.

Een goed uitgevoerd inspectieprogramma bevordert naleving en betrouwbaarheid, signaleert verbeterpunten en ondersteunt continu kwaliteitsverbetering. Nadelen zijn onder meer administratieve lasten en het risico op subjectiviteit of overregulering als het programma niet goed is ingericht. Zie ook: risicogebaseerde aanpak, audits en corrigerende acties.