individueniveau

Individueniveau is het niveau van analyse in de sociale en gedragswetenschappen dat zich richt op individuele personen. Het bestudeert kenmerken zoals cognitie, emoties, persoonlijkheid en demografie, evenals individuele gedragingen en uitkomsten. Binnen dit niveau onderzoekt men hoe persoonlijke eigenschappen en beslissingen samenhangen met gedrag en resultaten op gebieden zoals gezondheid, onderwijs, werk en financiën.

Onderzoekers verzamelen data via enquêtes, experimenten, longitudinale studies en digitale sporen. Analyses richten zich op de relaties tussen individuele factoren en uitkomsten met statistische modellen. Soms worden ook methoden gebruikt die contextuele factoren meenemen, maar het individueniveau blijft primair gericht op wat er binnen een persoon gebeurt. Belangrijke methodologische aandachtspunten zijn meetfout, bias in zelfrapportage en de ecologische fout bij het extrapoleren van groeps- of populatieniveaus naar individuen.

Individueniveau ligt doorgaans dicht bij het micro-niveau in sociologischer termen en wordt vaak vergeleken met mesoniveau (groepen, organisaties) en macroniveau (maatschappelijk systeem en beleid). In veel onderzoeken staan interacties tussen niveaus centraal, waarbij individuele factoren interageren met groeps- en structuurkenmerken.

Voordelen van het individueniveau zijn onder andere de mogelijkheid tot gedetailleerde analyse van mechanismen en gerichte, persoonsgerichte interventies. Beperkingen betreffen onder meer de relatieve focus op individuele factoren, waardoor bredere sociale structuren mogelijk onderbelicht blijven, en vragen rond generaliseerbaarheid, contextafhankelijkheid en privacy.

Zie ook: mesoniveau, macroniveau, microlevel, sociale determinanten.