identiteitsvoorziening

Identiteitsvoorziening is het geheel van processen, technologieën en governance dat identiteiten van personen en, in organisaties, van apparaten en entiteiten, aanmaakt, beheert, bijwerkt en beëindigt, en waarbij attributen en toegangsrechten over systemen en diensten heen consistent worden toegewezen.

De kernfuncties zijn identity lifecycle management (creëren, bijwerken, deprovisioning), attributenbeheer, authenticatie en autorisatie, en provisioning van accounts naar applicaties. Ook self-service, federatie, wachtwoordbeheer en audit- en complianceactiviteiten vallen hieronder. Het doel is veilige, betrouwbare toegang voor bevoegde gebruikers en het voorkomen van ongeautoriseerde toegang.

Architectuur kan centraal of gedistribueerd zijn en omvat zowel interne als federatieve omgevingen. Belangrijke standaarden zijn SCIM voor provisioning, SAML en OAuth/OpenID Connect voor authenticatie en autorisatie, en eIDAS voor grensoverschrijdende identiteiten binnen de EU. In Nederland spelen DigiD en eHerkenning een prominente rol, naast privacy- en beveiligingsprincipes zoals privacy by design.

Governance is cruciaal: beleid over rollen, toegangsrechten, provisioning en deprovisioning, en regelmatige audits. Organisaties koppelen identiteiten en rechten aan actuele functies en beëindigen toegang bij vertrek of verandering. Interoperabiliteit, security en privacybescherming blijven aandachtspunten bij diverse systemen, cloudomgevingen en mobiele apps.

Uitdagingen zijn beheer van identiteitsgegevens over meerdere silo’s, privilege creep en naleving van privacywetgeving. Trends zijn automatisering van provisioning, zero-trust benaderingen en continue verificatie van identiteit en toegang, vaak ondersteund door IAM-tools.