haatspraak

Haatspraak verwijst naar taal of uitingen die in het openbaar of online gericht zijn tegen personen of groepen en die op basis van kenmerken zoals ras, afkomst, religie, nationaliteit, geslacht, seksuele geaardheid of handicap beledigt, stigmatiseert of oproept tot discriminatie of geweld. Het begrip omvat zowel expliciete uitingen als vormen van symbolische haat, maar onderscheidt zich van vrij meningsuiting wanneer daarmee opzettelijk de rechten of veiligheid van anderen in gevaar worden gebracht.

In Nederland ligt de bestrijding van haatspraak in het publieke rechtsbeleid vast in het Wetboek van Strafrecht. Haatzaaiende uitlatingen en aanzetten tot haat, discriminatie of geweld jegens een groep zijn strafbaar als ze opzettelijk, gericht en openbaar zijn. Daarnaast verbiedt de Algemene wet gelijke behandeling discriminatie op grond van onder meer ras, religie, afkomst, nationaliteit, geslacht, seksuele oriëntatie en handicap, inclusief publieke diensten en werkgelegenheid. Europese normen beschermen vrijheid van meningsuiting, maar staan beperkingen toe wanneer uitingen aanzetten tot haat of geweld of discriminatie.

De toegenomen aanwezigheid van haatspraak vindt zowel offline als online plaats en roept vraagstukken op rondom moderatie door platforms, verantwoordelijkheid van gebruikers en de rol van de staat. Balans tussen vrije meningsuiting en bescherming tegen schadelijke uitingen blijft onderwerp van maatschappelijke en politieke debat.