gezinsomvang

Gezinsomvang is het aantal personen dat behoort tot een gezin. In de demografie verwijst het meestal naar de kernfamilie: ouders en hun kinderen die samen wonen. In bredere definities kunnen ook andere verwanten of partners die samen een huishouden vormen meegeteld worden. Vaak bestaat er een onderscheid tussen gezinsomvang en huishoudomvang; laatstgenoemde geeft het totale aantal personen in een huishouden aan, ongeacht verwantschap.

Meetmethoden en data: Gegevens over gezinsomvang komen uit volkstellingen, bevolkingsregisters en grote huishoudingenquêtes. De gemeten maat kan verschillen afhankelijk van de gebruikte definities: gemiddelde gezinsomvang per gezin, of per woning, en onderscheid tussen kerngezinsomvang en bredere gezinsverbanden. Nationale statistieken en internationale databases (zoals Eurostat) bieden vergelijkingen, maar definities kunnen per land verschillen.

Trends en determinanten: In veel ontwikkelde landen is de gezinsomvang de afgelopen decennia afgenomen als gevolg van lagere vruchtbaarheid, uitstel van kind(eren) krijgen, en een toename van alleenwonende of samengestelde huishoudens. Economische factoren, urbanisatie, onderwijs en veranderingen in arbeidsdeelname dragen eveneens bij. Regionale en culturele factoren leiden tot variatie in gezinsomvang tussen landen en binnen regio's.

Implications: Een kleinere gezinsomvang beïnvloedt de vraag naar woningen, de kosten van opvoeding, onderwijs, zorg en pensioenen. Het is daarom een belangrijke demografische indicator voor beleidsmakers bij planning op terreinen zoals wonen, onderwijs, arbeid en ouderenzorg. Demografen gebruiken gezinsomvang om sociaaleconomische ontwikkelingen te analyseren en trends te monitoren.