gewrichtsvloeistof

Gewrichtsvloeistof is een viskeuze, heldere tot licht geelachtige vloeistof die de gewrichtsholte van synoviale gewrichten vult. Het wordt geproduceerd door de synoviale membraan, een dun weefsel dat de binnenkant van het gewrichtskapsel bekleedt, en smeert de articulerende oppervlakken van kraakbeen om wrijving te verminderen.

De samenstelling bestaat uit water, hyaluronzuur (hyaluronan), proteoglycanen en eiwitten zoals albumine en lubricine. Daarnaast bevinden zich cellen uit de synoviale membraan, met name type A-synoviocyten (macrofagenachtig) en type B-synoviocyten (fibroblastachtig). De vloeistof bevat ook cellen in wisselend aantal, afhankelijk van de toestand van het gewricht.

De belangrijkste functie is smering en demping: het verlaagt wrijving tussen kraakbeenoppervlakken, werkt als schokdemper en levert voedingsstoffen aan het avasculaire kraakbeen. Het draagt bij aan het onderhoud van kraakbeenweefsel door afvalstoffen af te voeren en kraakbeen te beschermen tegen slijtage.

Fysische eigenschappen zijn visco-elastisch: de vloeistof gedraagt zich anders bij verschillende snelheden en krachten. In gezonde gewrichten is het helder en stroperig. Bij ontstekingen kan de vloeistof troebel worden, de viscositeit afnemen en het volume toenemen door verhoogde productie van cellen en eiwitten.

Diagnostiek en behandeling omvatten vaak artrocentese om de vloeistof te analyseren (kleur, troebelheid, viscositeit, celgetal, kristallenanalyse, cultuur). Afhankelijk van de diagnose kunnen behandelingen zoals corticosteroïde- of hyaluronzuur-injecties worden toegepast.