gerepliceerd

Gerepliceerd is een voltooid deelwoord van het werkwoord repliceren. Het geeft aan dat iets is gerepliceerd: gekopieerd, vermenigvuldigd of herhaaldelijk nagemaakt. Het woord komt vooral voor in wetenschappelijke en technische contexten; in het alledaagse taalgebruik spreekt men vaker van dupliceren of kopiëren.

Het werkwoord repliceren is ontleend aan het Latijnse replicare, betekent “terugvoeren” of “herhalen” en is via het Engels het Nederlands ingekomen. In de biologie wordt vaak gesproken van DNA-replicatie, waarbij het genetisch materiaal verdubbelt. Het voltooide deelwoord gerepliceerd duidt dan aan dat het materiaal of een proces is gedupliceerd.

Toepassingen variëren per vakgebied. In de biologie beschrijft men bijvoorbeeld: het DNA is gerepliceerd tijdens de S-fase van de celcyclus. In informatietechnologie en databanken betreft repliceren het kopiëren van data naar een andere locatie, zodat meerdere kopieën bestaan en beschikbaarheid of betrouwbaarheid toenemen; gerepliceerde data verwijst naar zo’n kopie. In experimenteel onderzoek kan men spreken van gerepliceerde metingen of gerepliceerde experimenten wanneer resultaten in onafhankelijke herhalingen bevestigd worden.

Synoniemen en verwante termen zijn dupliceren, kopiéren en repliceren. Het gebruik van gerepliceerd benadrukt een formele, technisch-nauwkeurige context waarin nauwkeurige duplicatie of verificatie centraal staat.