gastheersoorten

Gastheersoorten zijn soorten die optreden als gastheer voor een andere soort, meestal een parasite, een ziekteverwekker of een symbiont. In zulke relaties kunnen de gastheer en het aangrenzende organisme elkaar beïnvloeden doordat de gastheer voeding, huisvesting, bescherming of een bepaalde omgeving biedt die nodig is voor de ontwikkeling, overleving of reproductie van het partnerorganisme. De aard van de relatie varieert van parasitisme tot mutualisme en kan invloed hebben op de gezondheid, populatiegrootte en ecologie van beide partijen.

Binnen de parasitologie wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen definitieve gastheer, tussenliggende gastheer en paratenische gastheer. De definitieve gastheer is waar de parasiet volledig rijpt en zich meestal repliceert. De tussenliggende gastheer herbergt larvale of onvolledige stadia van de parasiet. Een paratenische gastheer dient als tijdelijke houder waarin de parasiet niet verder rijpt maar wel kan overleven totdat een geschikte definitieve of tussenliggende gastheer verschijnt. De mate van gastheerspecificiteit varieert: sommige parasieten zijn generalisten die meerdere gastheersoorten kunnen gebruiken, andere zijn zeer gespecialiseerd.

Voorbeelden illustreren de variatie: Plasmodium-species gebruiken mensen en andere zoogdieren als tussen- of definitieve gastheer en Anopheles-muggen als vector; Echinococcus granulosus heeft hond als definitieve gastheer met herkauwers of soms mensen als tussen- of paratenische gastheer.

De identiteit en beschikbaarheid van gastheersoorten hebben belangrijke consequenties voor ziektepreventie, invasiebeheer en behoud van biodiversiteit. Onderzoekers bestuderen gastheerspectra om transmissieroutes, coëvolutie en ecologische impact te begrijpen.