fabricatie

Fabricatie is de term voor het vervaardigen van goederen uit grondstoffen en onderdelen door middel van transformatie, samenstelling en afwerking. In bredere zin omvat fabricatie alle activiteiten die nodig zijn om ruwe materialen om te zetten in eindproducten, en dit gebeurt in sectoren zoals metaalbewerking, kunststofverwerking, elektronica, textiel en bouw. Het begrip onderscheidt zich van ontwerp en engineering doordat het primair gericht is op productieprocessen en de realisatie van fysieke producten.

De kern van fabricatie bestaat uit ontwerp voor fabricage, productieplanning en een reeks bewerkings- en fabricageprocessen zoals snijden, vormen, lassen, samenvoegen en nabewerking, evenals kwaliteitscontrole. Bij het vervaardigen van onderdelen komen technieken als CNC-bewerking, metaalbewerking, gieten, extruderen, lassen en samenstellingen aan bod; additieve productie (3D-printen) speelt een groeiende rol naast traditionele methoden.

Productie kan discreet zijn (losse, identieke of unieke producten zoals machines of voertuigen) of procesgericht (bulk- of batchproductie van chemicaliën, voeding of farmaceutische producten). Moderne fabricatie maakt gebruik van automatisering, robotica en computer gestuurde systemen (CNC, CAD/CAM), en valt onder methoden zoals lean manufacturing en Six Sigma. Digitalisering brengt elementen van Industry 4.0, digitale tweelingen en sensornetwerken in planning, monitoring en kwaliteitsborging.

Duurzaamheid en economische aspecten spelen een belangrijke rol: energiebesparing, afvalreductie, recycling en circulaire businessmodellen. Fabricatie bepaalt lokale werkgelegenheid en logistieke afhankelijkheden en beïnvloedt beslissingen over offshoring en reshoring, afhankelijk van kosten, levertijden en betrouwbaarheid.