ervaringgebaseerde

Ervaringgebaseerde is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets geworteld is in praktische ervaring, vaak samen met tacite kennis, in plaats van uitsluitend in formeel bewijs of theoretische modellen. Het begrip wordt gebruikt om een aanpak of opbrengst te beschrijven die voortkomt uit wat professionals in de praktijk hebben meegemaakt en uit wat is getest in reële omstandigheden.

Etymologisch is het samengesteld uit ervaring en gebaseerde, afgeleid van het werkwoord baseren. In het dagelijkse taalgebruik wordt het vaak toegepast in contrast met bewijsgebaseerde of op bewijs gebaseerde benaderingen, waarbij de nadruk ligt op context, heuristieken en praktijkervaring. Het is een gangbare term in domeinen zoals besluitvorming, ontwerp, leren en professionele praktijk.

Toepassingsgebieden zijn onder meer ervaringgebaseerde besluitvorming, ervaringgebaseerde praktijk en ervaringgebaseerd leren. In de gezondheidszorg kan de term verwijzen naar klinische werkwijzen die voortbouwen op de opgedane ervaring van zorgverleners, naast of als aanvulling op evidence-based medicine. In educatie en management wordt ermee bedoeld dat leren en handelen worden gevoed door wat in de dagelijkse praktijk werkt en door reflectie op ervaringen.

Voordelen van ervaringgebaseerde benaderingen zijn onder meer nabijheid tot de praktijk, aanpassing aan specifieke omstandigheden en snelle respons op veranderende situaties. Nadelen zijn onder meer subjectiviteit, beperkte generaliseerbaarheid en de kans op bias wanneer aanwijzingen uitsluitend uit persoonlijke ervaring worden gehaald. Een evenwichtige aanpak combineert ervaring met systematisch bewijs en evaluatie.

Zie ook: ervaring, ervaringsleren, op bewijs gebaseerde geneeskunde, besluitvorming.