energietransities

Energietransities zijn langdurige, structurele veranderingen in het energiesysteem, gericht op decarbonisatie, betrouwbaarheid en betaalbaarheid. Ze omvatten de verschuiving van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare opwekking, elektrificatie van verbruik (transport, verwarming en industrie), verbetering van energie-efficiëntie en de ontwikkeling van opslag en netwerkcapaciteit.

Belangrijke bouwstenen zijn grootschalige opwekking uit wind en zon, hydropower, en andere hernieuwbare bronnen; elektrificatie van vervoer en verwarming; elektrificatie van industriële processen; modernisering van elektriciteitsnetten en opslagtechnologieën; en sectoroverschrijdende koppeling via slimme netten, warmtesystemen en waterstof.

Beleid en investeringen spelen een cruciale rol, met instrumenten als koolstofprijzen, subsidies en aanbestedingen voor hernieuwbare energie, normen en langetermijnplannen. Marktontwerpen en financiering moeten innovatie, uitrol en sociaal draagvlak ondersteunen.

Uitdagingen zijn onder meer de integratie van variabele opwekking in netten, uitbreiding van transmissie- en distributie-infrastructuur, ontwikkeling van opslag en vraagrespons, investeringskosten en de sociale rechtvaardigheid en transitie van werknemers en regio's met fossiele industrieën.

Voorbeelden en beleidsscontext: Europese Green Deal, Duitse Energiewende en Nederlandse Klimaatakkoord geven context voor beleidskaders en investeringsstromen. Indicatoren voor voortgang zijn onder meer het aandeel hernieuwbare energie in de energiemix, koolstofintensiteit van de energievraag, energie-efficiëntie en netwerkinfrastructuur; internationale organisaties zoals IEA en IPCC ontwikkelen normen en scenario's die richting geven aan energietransities.