endovasculair

Endovasculair verwijst naar medische ingrepen die plaatsvinden binnen de bloedvaten, meestal uitgevoerd met een katheter die via een slagader of ader van buitenaf wordt ingebracht. Deze procedures worden doorgaans onder beeldvorming uitgevoerd, bijvoorbeeld met fluoroscopie, en vallen onder de disciplines interventional radiology en vasculaire chirurgie. Het doel is diagnostiek en behandeling van vasculaire aandoeningen op een minder invasieve manier dan open operaties.

Toepassingen en voorbeelden van endovasculaire therapieën zijn onder meer: endovasculaire aneurysm repair (EVAR voor abdominale aorta-aneurysmen en TEVAR voor thoracale aneurysmen), angioplastie met stentplaatsing (PTA met stent) bij perifere arteriële aandoeningen, carotid stenting bij stenose van de halsslagaders, en embolisatie of endovasculaire thrombectomie voor controle van bloedingen of verwijdering van verstoppingen. Ook andere kathetergestuurde technieken kunnen worden toegepast bij veneuze aandoeningen en hypervasculaire tumoren.

Voordelen en overwegingen: endovasculaire ingrepen zijn doorgaans minder invasief dan open chirurgie, gaan gepaard met minder bloedverlies, minder pijn en vaak snellere hersteltijden en kortere ziekenhuisopnames. De geschiktheid hangt af van anatomie en medische toestand van de patiënt. Risico’s zijn onder meer complicaties bij de toegangslagader, bloedingen, vaatschade, nierbeschadiging door contrastmiddel, endoleak na aneurysmareparatie en neurologische complicaties zoals beroerte bij sommige arteriële procedures. Na de ingreep is follow-up beeldvorming vaak nodig om de werking van het implantaat te controleren.

Historisch gezien ontstond endovasculaire zorg uit de ontwikkeling van interventional radiology in de jaren 1960–1970, met pioniers die streefden naar minder invasieve behandelopties voor vaataandoeningen.