ecosystemische

Ecosystemische is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands (en verwante talen) dat betrekking heeft op ecosystemen en op een benadering die ecosystemen als geïntegreerde, dynamische systemen beschouwt. Het benadrukt een holistische kijk naar de onderlinge verwevenheid van biotische en abiotische processen, menselijke activiteiten en instituties, en hoe deze in feedbackloops op elkaar inwerken.

Belangrijke concepten zijn onder andere ecosysteemdiensten (voorziening, regulatie, ondersteunend en cultureel), veerkracht, netwerken en connectiviteit, multifunctionaliteit en schaal. Een ecosystemische benadering richt zich op de afhankelijkheden tussen sectoren zoals landgebruik, waterbeheer, landbouw, energie en stedelijke planning, en op ontwerpen die meerdere diensten tegelijk behouden of verbeteren.

Toepassingen komen voor in beleid, planning en beheer. In stedelijke contexten onderstreept ecosystemisch denken nature-based solutions, groen-blauwe infrastructuur en stedelijke biodiversiteitsstrategieën. In bedrijfsvoering en overheidsplanning helpt het bij risicoanalyse, lange termijn planning en cross-sectorale samenwerking om externe effecten en hulpbronnenstromen mee te wegen.

Uitdagingen zijn onder meer de complexiteit van ecologische-sociale systemen, gegevenslacunes, het waarderen van ecosysteemdiensten, afwegingen tussen diensten en bestuurlijke fragmentatie. Kritieken wijzen op uitvoerbaarheid en onzekerheden, maar ecosystemische benaderingen worden gebruikt om duurzame ontwikkeling te ondersteunen door ecologische kennis te integreren met sociale, economische en politieke overwegingen.