ecosystemenschade

Ecosystemenschade verwijst naar de achteruitgang, aantasting of het verlies van de structuur en functies van ecosystemen, waardoor hun vermogen om biodiversiteit te ondersteunen en diensten te leveren afneemt. Het begrip dekt zowel graduele degradatie als plotselinge vernietiging, zoals ontbossing of verstening van land.

Belangrijke oorzaken zijn habitatverlies door verstedelijking en landbouw, milieuverontreiniging, klimaatverandering, invasieve soorten en overexploitatie van hulpbronnen. De gevolgen zijn onder meer afname van biodiversiteit, verstoring van ecologische processen en minder leverbare diensten zoals waterzuivering, koolstofopslag, bestuiving en bescherming tegen extreme weersomstandigheden.

Indicatoren voor ecosystemenschade omvatten onder meer afname van soortenrijkdom, daling van biomassa, verminderde productiviteit en vermindering van de capaciteit om ecosystemen diensten te leveren. Het meten van schade kan ook kijken naar veranderingen in voedselwebstructuren, veerkracht en hersteltempo na verstoringen.

Voorbeelden van ecosystemenschade zijn koraalriffen die afsterven door opwarming van zee, ontbossing die erosie en overstromingen vergroot, en verlies van moerasgebieden die waterzuivering en overstromingsbescherming verminderen. Dergelijke veranderingen raken zowel natuurlijke systemen als menselijke gemeenschappen die afhankelijk zijn van de ecologische diensten.

Beheer en mitigatie omvatten bescherming en herstel van habitats, duurzaam land- en waterbeheer, bestrijding van vervuiling en invasieve soorten, en monitoring van ecosysteemstatus. Economische instrumenten zoals waardering van ecosysteemdiensten en betalingen voor ecosysteemdiensten kunnen beleidsmakers helpen prioriteiten te stellen en investeringen in behoud en herstel te sturen. Integratie met lokale gemeenschappen en ruimtelijke planning is daarbij essentieel.