documentgebaseerd

Documentgebaseerd is een term uit informatica en informatiebeheer die verwijst naar een manier van werken waarbij documenten de primaire eenheden van gegevens zijn. In een documentgebaseerde aanpak worden informatieobjecten gezien als zelfstandige documenten met eigen inhoud, metadata en soms interne hiërarchieën, in tegenstelling tot gegroepeerde rijen, tabellen of records.

Deze benadering komt veel voor in contentmanagementsystemen, informatiebeheersystemen en NoSQL-databases die documenten als eerste klasburgers behandelen. Documenten worden doorgaans opgeslagen in formaten zoals JSON, XML of BSON, bevatten vaak geneste velden en kunnen semi-gestructureerde of ongestructureerde data bevatten. Het data-model is meestal schemaloos of schemaloos ondersteunend, waardoor data-evolutie eenvoudiger is.

Kenmerkende eigenschappen zijn onder meer zelfbeschreven documenten, ingebouwde metadata en krachtige zoek- en indexeringsmogelijkheden op documentinhoud, evenals API's die documenten als gehele objecten ophalen of opslaan. Versiebeheer en replicatie zijn gebruikelijk in systemen die documentgebaseerd werken.

Voordelen zijn onder meer een flexibele schema's, gemakkelijke evolutie van data en een natuurlijke aansluiting op JSON- en REST-gebaseerde interacties, evenals horizontale schaalbaarheid. Nadelen omvatten mogelijk moeilijkheden bij complexe relaties of multi-document transacties, minder efficiënte joins en de noodzaak voor ontwerpconventies om duplicatie te voorkomen.

Veelgebruikte voorbeelden zijn documentgebaseerde NoSQL-databases zoals MongoDB en CouchDB, en toepassingen zoals content- en recordmanagement waarin documenten centraal staan.