consumentenprijzen

Consumentenprijzen zijn de prijzen die huishoudens betalen voor goederen en diensten in de economie. Ze vormen samen het prijspeil en dienen als belangrijke maatstaf voor de kosten van levensonderhoud en voor inflatie.

In de praktijk worden consumentenprijzen meestal gevolgd met de consumentenprijsindex (CPI). In Nederland berekent en publiceert het Centraal Bureau voor de Statistiek maandelijks de CPI en de bijbehorende inflatiepercentages door prijsveranderingen te vergelijken met een vastgesteld referentiejaar. De index gebruikt een vast mandje goederen en diensten met weging die de uitgaven van huishoudens weerspiegelt; de samenstelling van het mandje wordt periodiek aangepast om veranderende bestedingspatronen te volgen.

De CPI wordt gebruikt om lonen, pensioenen, huurprijzen en diverse contracten aan te passen en dient als belangrijkste maatstaf voor monetair beleid in de eurozone, via de Europese Centrale Bank en nationale beleidsmakers. Het biedt daardoor een objectieve indicatie van prijsontwikkeling voor de bredere economie.

Het mandje bevat onder meer voedingsmiddelen en dranken, huisvesting en woninggerelateerde kosten, vervoer, energie, kleding, gezondheidszorg, recreatie en overige diensten. Prijsontwikkeling kan regionaal en per product verschillen; CPI geeft een gemiddelde weer en kan hierdoor afwijken van de ervaring van individuele huishoudens.

Naast CPI bestaan er ook andere prijsindices, zoals producentenprijzen (PPI), die prijsveranderingen op producentenniveau meten. CPI kent beperkingen zoals substitutie van goederen, kwaliteitsveranderingen, de introductie van nieuwe producten en revisies; inflatie is de procentuele verandering van de consumentenprijzen over een bepaalde periode.