conformeren

Conformeren is het proces waarbij individuen hun attitudes, overtuigingen of gedrag aanpassen om in lijn te zijn met de normen of verwachtingen van een groep. Het is een vorm van sociale beïnvloeding die zowel publieke aanpassing als mogelijke private verandering kan betekenen. Conformeren verschilt van gehoorzaamheid aan een bevel en van simpele instemming op basis van directe verzoeken.

Er zijn twee hoofdtypen van conformeren: normatieve beïnvloeding en informatieve beïnvloeding. Normatieve beïnvloeding ontstaat uit de wens geaccepteerd en gerespecteerd te worden, wat vaak leidt tot publiek conformeren zonder privéveranderingen. Informatieve beïnvloeding treedt op wanneer men ervan uitgaat dat anderen betere informatie hebben, wat kan leiden tot private acceptatie van de groepsstandpunten in onduidelijke situaties.

Historische onderzoeken geven inzicht in deze processen. In de Asch-experimenten werden deelnemers herhaaldelijk gevraagd de lengte van lijnen te schatten terwijl een foute meerderheid verkeerde antwoorden gaf; gemiddeld kon ongeveer een derde van de deelnemers het foute antwoord op enkele trials geven, en velen stemden publiekelijk mee terwijl ze privé twijfelden. Sherif toonde in een experiment met het autokinetische effect aan hoe in onzekere omstandigheden een groep een gezamenlijke norm kon vormen, wat illustratieve informatieve conformering biedt.

Factoren die conformeren vergroten zijn onder meer een grotere groep, unanimiteit van de groep, afwezigheid van een dissenter, de status van groepsleden en culturele context. Conformeren speelt een rol in dagelijkse beslissingen, onderwijs, arbeidsomstandigheden en politiek, en wordt vaak onderzocht om sociale druk en gedrag in markten en samenlevingen te begrijpen.