clearingorganisaties

Clearingorganisaties zijn financiële instellingen die een cruciale rol spelen in de afwikkeling van handelstransacties. Zij fungeren als centrale tegenpartij (CCP) voor zowel beursgenoteerde als bepaalde over-the-counter transacties. Bij clearing treedt de CCP op als koper tegenover elke verkoper en als verkoper tegenover elke koper, waardoor het tegenpartijrisico van individuele handelspartners aanzienlijk afneemt en multilateral netting mogelijk wordt.

Belangrijkste taken zijn risicobeheer, margining en liquiditeitsbeheer. Clearingorganisaties vereisen van hun leden zekerheidsstellingen (initial margin) en regelmatige aanpassingen op basis van marktbewegingen (variation margin). Zij beheren ook een gemeenschappelijk fonds dat kan worden aangesproken bij verliezen als de margin ontoereikend is. Door netting worden de verplichtingen tussen partijen gecomprimeerd, wat de benodigde contante kapitaalhoeveelheid verlaagt.

Hoe het werkt: trades worden via clearingorganisaties gecleared, waarna de CCP de tegenpartij wordt voor alle betrokken partijen. Clearingmembers dragen de verplichting om klanten te bedienen via hun clearingrekening; klanten profiteren van de risicovermindering, terwijl zij doorgaans afhankelijk blijven van de voorwaarden die hun clearingmember hanteert.

Regulering en toezicht: in de Europese Unie vallen clearingorganisaties onder EMIR en worden zij gereguleerd door nationale toezichthouders met toezicht door ESMA. Zij moeten voldoen aan internationale principes voor centrale tegenpartijen, zoals risicomanagement, stress-testing en herstel- en afwikkelingsplanning.

Voordelen en aandachtspunten: clearingorganisaties dragen bij aan marktfundering en stabiliteit door vermindering van tegenpartijrisico, maar brengen ook concentratie- en liquiditeitsrisico’s met zich mee en vereisen robuuste governance en transparantie.