betwijfel

Betwijfel is de eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van het Nederlandse werkwoord betwijfelen. Het betekent twijfelen aan de juistheid, betrouwbaarheid of haalbaarheid van iets, of het in twijfel trekken van een bewering, plan of besluit. In de praktijk duidt het op een zekere mate van scepsis of kritisch afwegen van informatie en aannames.

Etymologie en relatie met andere termen: betwijfelen is afgeleid van twijfel, met het voorvoegsel be- dat vaak transitive betekenissen aanduidt. Het werkwoord is verwant aan het zelfstandig naamwoord twijfel en aan vormen zoals twijfelen en twijfelmoment. In veel gevallen wordt betrouwen en vertrouwen tegenstrijdig gezien met het proces van betwijfelen, dat juist een stap richting zorgvuldige beoordeling kan zijn.

Grammatica en voorbeelden: betwijfelen is een regelmatig vervoegd werkwoord. Voorbeelden in de tegenwoordige tijd: ik betwijfel, jij betwijfelt, hij betwijfelt, wij betwijfelen, jullie betwijfelen, zij betwijfelen. De gebiedende wijs is betwijfel. Het onvoltooid verleden tijd is bijvoorbeeld ik betwijfelde; het voltooid deelwoord is betwijfeld. Enkele zinnen: “Ik betwijfel zijn uitleg.” “Zij betwijfelt of dit plan realistisch is.” “Het is verstandig om zijn bewering te betwijfelen totdat er bewijs is.” Het werkwoord wordt vaak gevolgd door een bijzin met of/om/dat, of door een directe vraagzin.

Zie ook: twijfel (nomen), twijfelen, betwijfeling. In tegenstelling tot de meer algemene twijfel, verwijst betwijfelen expliciet naar de handeling van twijfelen als werkwoord en bevestigt vaak een actieve houding van kritisch evalueren.