betekenisonderscheidend

Betekenisonderscheidend is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets een eigenschap is die de betekenis van een woord of uitdrukking onderscheidt. Het woord combineert betekenis en onderscheiden en wordt toegepast in taalkundige en lexicografische discussies over semantische contrasten. Een betekenisonderscheidend kenmerk helpt om de verschillende senses van een polysoem woord uit elkaar te houden of om aan te geven waarom twee woorden met een superficieel gelijke vorm niet in dezelfde context gebruikt kunnen worden.

In de taalkunde kan men spreken over betekenisonderscheidende kenmerken of nuanceverschillen. Bijvoorbeeld het woord bank heeft twee betekenissen: bank als meubel en bank als financiële instelling. De onderscheidende kenmerken zijn onder meer dat een meubelbank een zitobject in een ruimte is, terwijl een bank een organisatie is die geld beheert; contextuele aanwijzingen en gebruiksverbanden dragen bij aan dit onderscheid.

Het begrip is verwant aan termen als semantiek, disambiguatie, polysemie en connotatie. In lexicografie wordt gestreefd naar duidelijke, betekenisonderscheidende senses in woordenboeken, zodat lezers de juiste betekenis in een gegeven context kunnen herkennen. De term komt vooral voor in academische teksten en is minder gangbaar in alledaags taalgebruik.

Zie ook: polysemie, disambiguatie, semantiek, lexicografie, connotatie.