basiseenheid

Basiseenheden zijn de zeven fundamentele eenheden van het Internationaal Systeem van Eenheden (SI). Ze vormen de basis waarmee alle andere eenheden worden afgeleid en corresponderen met zeven onafhankelijke basiskwantheden: lengte (meter), massa (kilogram), tijd (seconde), elektrische stroom (ampere), thermodynamische temperatuur (kelvin), hoeveelheid stof (mol) en lichtsterkte (kandela). Afgeleide eenheden worden gevormd door wiskundige combinaties van deze basiseenheden.

Sinds 2019 zijn de basiseenheden gedefinieerd door het vastleggen van exacte waarden van fundamentele natuurconstanten, zodat definities stabiel en universeel zijn. Voorbeelden: de meter wordt gedefinieerd door de snelheid van het licht in vacuüm op precies 299 792 458 m/s; het kilogram door de Planck-constante h op precies 6,62607015×10^-34 J·s; de seconde door de cesium-133 hyperfijnfrequentie op 9 192 631 770 Hz; de ampere door de elementaire lading e op 1,602176634×10^-19 C; de kelvin door de Boltzmann-constante k_B op 1,380649×10^-23 J/K; de mol door de Avogadro-constante N_A op 6,02214076×10^23 mol^-1; en de kandela door de lumineuze efficaciteit K_cd op 683 lm/W voor monochromatische straling met frequentie 5,40×10^14 Hz.

Het concept basiseenheden is essentieel voor de metrologie en wetenschap, omdat het een stabiele en universele basis biedt voor meetonzekerheden en eenheden. Afgeleide eenheden zoals newton en joule worden uit de basiseenheden afgeleid, bijvoorbeeld newton = kg·m/s^2 en joule = kg·m^2/s^2.