autystycznych

Autystycznych odnosi się do autyzmu, zaburzenia neurorozwojowego znanego także jako spektrum zaburzeń autystycznych (ASD). W polskim języku termin ten opisuje zarówno cechy związane z tym zaburzeniem, jak i osoby, które go doświadczają, choć w praktyce zaleca się stosowanie języka skoncentrowanego na osobie, np. „osoby autystyczne” lub „osoba z autyzmem”.

Autyzm charakteryzuje się trudnościami w komunikowaniu się i interakcjach społecznych oraz ograniczonymi i powtarzalnymi wzorcami myślenia, zainteresowań i aktywności. Spektrum oznacza, że objawy i ich nasilenie są bardzo zróżnicowane między poszczególnymi osobami. Niektóre osoby mogą mieć wyraźne umiejętności w określonych obszarach, inne zaś potrzebują wsparcia w codziennych zadaniach. Objawy zwykle pojawiają się w pierwszych latach życia.

Przyczyny autyzmu są wieloczynnikowe: czynnik genetyczny odgrywa kluczową rolę, a na jego wystąpienie mogą wpływać także czynniki środowiskowe. Obecnie nie wypracowano jednego testu diagnostycznego; diagnoza opiera się na obserwacji zachowań i wywiadzie, często z wykorzystaniem standardowych narzędzi diagnostycznych. Szacuje się, że ASD dotyka około 1% populacji na świecie; występowanie może być różnie rozpoznawane ze względu na czynniki kulturowe i płeć, z której wynika, że diagnozy bywają opóźniane, zwłaszcza u kobiet.

Wsparcie obejmuje wczesną interwencję, terapię mowy i języka, terapię zajęciową, wsparcie edukacyjne oraz adaptacje środowiska. W duchu neurodiversity autyzm postrzega się jako naturalną różnorodność ludzką, a nie wyłącznie patologię. W Polsce obowiązują zasady inkluzyjnej edukacji i usług wspierających, a rozmowa o języku i etyce traktuje osoby autystyczne z szacunkiem i prawem do samookreślenia.