afkoelsysteem

Een afkoelsysteem is een systeem dat warmte uit een ruimte, proces of object verwijdert om de temperatuur te verlagen en zo de werking en levensduur van apparatuur te beschermen tegen oververhitting. De hoofdtypen zijn luchtgekoelde en watergekoelde systemen. Binnen deze categorieën bestaan mechanische (compressie) koelsystemen en absorptiesystemen.

Mechanische koelsystemen werken volgens een gesloten kringloop waarin een koelmiddel voortdurend van gas naar vloeistof en terug gaat. Een compressor verhoogt de druk van het gasvormige koelmiddel, waardoor het in de condensator warmte aan de omgeving afgeeft en condenseert tot vloeistof. Via een expansieventiel daalt de druk, koelt het koelmiddel af en verdampt het in de verdamper terwijl het warmte onttrekt aan de te koelen ruimte. Absorptiesystemen gebruiken in plaats daarvan een absorber en warmtestraling of restwarmte als energiedrager, waardoor minder mechanische onderdelen nodig zijn.

Belangrijke componenten zijn onder meer de compressor, condensator, verdamper en expansieapparaat. Bij watergekoelde systemen komen ook een warmtewisselaar en een pomp voor, terwijl luchtgekoelde systemen vaak koelpijpen en ventilatoren bevatten.

Toepassingen zijn onder meer huishoudelijke en commerciële airconditioning, koeling van voertuigen, computers en serverruimtes, en industriële proceskoeling. Voordelen zijn onder meer effectieve temperatuurcontrole en brede toepasbaarheid; nadelen zijn energievraag en milieu-impact door gebruikte koelmiddelen. Moderne systemen letten op milieuregels en lage GWP-koelmiddelen. Regelmatig onderhoud en lekdetectie zijn essentieel voor veiligheid en efficiëntie.