aanstekelijk

Aanstekelijk is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat 'contagious' of 'besmettelijk' betekent. Het kan zowel fysiek ziekteverloop beschrijven als figuurlijk: iets dat zich snel verspreidt door imitatie of emotionele invloed, zoals een aanstekelijke lach, een aanstekelijke stemming of enthousiasme.

Etymologie: Afgeleid van het werkwoord aansteken (to light, to ignite) met het achtervoegsel -elijk. Letterlijk betekent het 'in staat om aan te steken', maar in hedendaags taalgebruik verwijst het naar het vermogen om anderen mee te krijgen of mee te laten doen.

Usage: Veelgebruikte combinaties zijn onder meer lach, humor, stemming, enthousiasme, energie en sfeer. Voorbeelden: "Een aanstekelijke lach verspreidde zich door de zaal." "Haar aanstekelijke enthousiasme motiveerde het team." In medische context is 'besmettelijk' gebruikelijker; 'aanstekelijk' ligt vaker in de sfeer van sociale of emotionele besmetting en heeft doorgaans een positieve of neutrale connotatie.

Nuances: Het woord benadrukt de sociale of emotionele kant van besmetting—hoe gedrag, emoties of attitudes zich onder mensen verspreiden—in tegenstelling tot strikt medische besmetting. Het wordt zowel in informele als vrij formele taal gebruikt en kan positief of neutraal klinken, afhankelijk van de context.