Zelfbedieningkassas

Zelfbedieningskassa's zijn kassasystemen waarmee klanten producten kunnen scannen, betalen en inpakken zonder kassamedewerker. Ze bestaan meestal uit een barcodelezer, een touchscreen, een betaalterminal en een weegplaat voor artikelen op gewicht, met een inpakgedeelte. De systemen zijn doorgaans gekoppeld aan het POS-systeem en de voorraadregistratie.

De technologie werd in de jaren negentig en begin jaren 2000 breed toegepast in retail, vooral in supermarkten, als reactie op stijgende arbeidskosten en de vraag naar snellere afrekenen. Sindsdien is de adoptie gegroeid en verschijnen zelfbedieningskassa's ook in apotheken, elektronicawinkels en luchthavens. Vaak gaat het om hybride winkels met zowel traditionele kassa's als zelfbedieningspunten.

Werking: de klant scant producten, geeft gewicht indien nodig, en ziet de lopende totaalprijs op het scherm. Betaling gebeurt doorgaans met pinpas, contactloze methoden of mobiele betaalapps; contant betalen is minder gebruikelijk. Een medewerker kan bij problemen of bij uitzonderingen worden ingeschakeld.

Voordelen zijn onder meer kortere wachtrijen, lagere arbeidskosten en vaak betere beschikbaarheid buiten piektijden. Systemen leveren ook data op over aankoopgedrag en winkelgedrag.

Uitdagingen zijn diefstal, foutmeldingen, onderhoud en storingen, en toegankelijkheids- en gebruiksvriendelijkheidsvragen. Integratie met het hoofd-POS-systeem en voorraadbeheer vereist zorgvuldige implementatie en toezicht.

Trendmatig zijn er ontwikkelingen in prijscontrole voor verse producten, betere gebruikersinterfaces en controle via apps. De keuze tussen zelfbedienings- en geholpen afrekenen blijft afhankelijk van winkeltype en regelgeving.