Waardegedreven

Waardegedreven is een benadering waarbij besluiten, strategie en handelen worden gestuurd door kernwaarden en gewenste maatschappelijke effecten, in plaats van uitsluitend door financiële prestaties of korte termijn doelstellingen. Het doel is om keuzes te laten aansluiten bij wat als waardevol wordt beschouwd voor stakeholders, zoals klanten, medewerkers, gemeenschap en milieu.

De term wordt in verschillende sectoren gebruikt, onder meer in het bedrijfsleven, de publieke sector, de zorg en de softwareontwikkeling. In de zorg spreekt men soms van waarde gebaseerde zorg, waarbij patiëntuitkomsten, veiligheid en patiëntervaring even belangrijk zijn als kostenbeheersing. In management en governance wordt waardegedreven vaak verbonden met value-based management en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Kermerken van een waardegedreven aanpak zijn onder meer het expliciet vastleggen van kernwaarden, het betrekken van belanghebbenden bij de besluitvorming, en het afstemmen van doelstellingen, processen en metrics op die waarden. Waarden worden vertaald naar meetbare indicatoren en governance-processen die beslissingen sturen. Een waardegedreven organisatie heeft doorgaans duidelijke criteria voor prioritering en evaluatie van activiteiten op basis van hun bijdrage aan de waarden.

Implementatie omvat meestal het definiëren van kernwaarden, het vertalen daarvan naar strategische doelstellingen en KPI’s, het integreren van waarden in besluitvormingsprocessen, en regelmatige evaluatie en bijstelling. Methoden zoals stakeholderanalyse, impactevaluatie en ethische scoring worden soms ingezet om keuzes te onderbouwen.

Voordelen zijn onder meer betere afstemming met maatschappelijke verwachtingen en verhoogde verantwoording; nadelen kunnen betrekkings- en meetbaarheidsdrempels zijn, evenals conflicterende waarden. Verwante concepten zijn waardengedreven zorg, waarde-gebaseerd management en stakeholdertheorie.