Viskositeitsklassen

Viskositeitsklassen verwijzen naar indelingen van vloeistoffen op basis van hun viscositeit onder gestandaardiseerde omstandigheden. Ze worden veel toegepast bij smeermiddelen, hydraulische oliën en brandstoffen. Het doel is om producten met vergelijkbare stromingseigenschappen eenvoudig met elkaar te kunnen vergelijken en geschikt te kiezen voor een bepaalde temperatuur- en belastingsituatie. Viscositeit kan worden uitgedrukt als dynamische viscositeit of als kinematische viscositeit; voor smeermiddelen is doorgaans de kinematische viscositeit bij een referentietemperatuur bepalend.

De twee belangrijkste systemen zijn ISO VG en SAE. ISO VG-klasse geeft de nominale kinematische viscositeit weer bij 40°C en is vastgelegd in ISO 3448. Een hogere klasse duidt op een stroperiger vloeistof. Voorbeelden zijn ISO VG 22, 46 en 68. SAE-klassen worden vooral gebruikt voor motorolie en geven de viscositeit bij lage (winter) en hoge temperaturen weer, uitgedrukt als bijvoorbeeld 5W-30: de eerste waarde (W) geeft de koudeviscositeit aan en de tweede waarde de warme viscositeit bij 100°C.

Daarnaast bestaan er regionale of productgerichte systemen, zoals Saybolt Universal Seconds (SUS) voor bepaalde aardolieproducten, en testmethoden zoals ASTM D445 die de meetvoorwaarden voor viscositeit specificeren. In productbladen worden de viskositeitsklassen doorgaans vermeld samen met andere kenmerken zoals base oil, additieven en referenties.

Toepassing en interpretatie: het kiezen van de juiste viskositeitsklasse is afhankelijk van bedrijfsomstandigheden, zoals temperatuur, snelheid, lading en ontwerp van het smeersysteem. De classificatie zegt iets over stroming, maar geeft geen volledig beeld van prestaties, aangezien basistype en additieven eveneens cruciaal zijn.